Doanh nghiệp mới thành lập, không biết làm gì để mua được hóa đơn VAT.

Điều bức xúc đối với các doanh nghiệp (DN) là trước đó chính cơ quan thuế cho phép những DN này phát hành hóa đơn để sử dụng.

Thiệt hại tiền tỉ

Chỉ đống thiết bị y tế đang chất đầy nhà, chị Nguyễn Thị Ngà, giám đốc Công ty TNHH......... (Hà Nội) cho biết lô hàng được nhập về sau tết với tổng giá trị khoảng 1,2 tỉ đồng, nhưng mới bán được gần 200 triệu đồng tiền hàng thì cơ quan thuế ra quyết định thu hồi hóa đơn. “Tôi chẳng biết tính thế nào. Hàng đã bán ra rồi, nếu đòi lại hóa đơn thì bên mua không trả, hàng còn tồn thì không bán được vì bên mua đòi phải xuất hóa đơn GTGT” - chị Ngà nói. Chị Ngà cho biết đã lên Chi cục Thuế để hỏi nhưng nơi này nói chỉ thừa hành lệnh của cấp trên.

Tương tự, chị Nguyễn Thái Chân, phó giám đốc Công ty TNHH (quận 10, TP Hồ Chí Minh) chuyên kinh doanh nguyên liệu sản xuất thức ăn chăn nuôi, cho biết DN hiện giờ gần như ngưng hoạt động vì cứ bán hàng ra là lỗ. “Kết sổ một tháng qua DN lỗ hơn 100 triệu đồng vì không được khấu trừ thuế GTGT đầu vào, chưa kể theo yêu cầu của cơ quan thuế công ty phải thu hồi bốn hóa đơn GTGT đã xuất trước đây và hoàn trả tiền thuế cho bên mua, chịu lỗ thêm hơn 40 triệu đồng” - chị Chân kể.

Chị T., đại diện một DN tại quận Bình Thạnh mua hàng của Công ty Minh Thành, cho biết cũng bị vạ lây từ quy định mới của cơ quan thuế. Theo đó, những hóa đơn đã nhận của Minh Thành nay không được kê khai thuế mà phải trả lại bên bán dẫn đến phát sinh nhiều thủ tục rắc rối. “Hậu quả là những DN mới thành lập sẽ chịu thiệt hại do vừa bị lỗ, vừa bị đối tác ngại mua hàng” - chị T. cho biết.

Tiến thoái lưỡng nan

Việc thu hồi hóa đơn trên xuất phát từ quy định tại thông tư 219 của Bộ Tài chính. Theo đó, các DN mới thành lập từ năm 2014 phải có tài sản cố định từ 1 tỉ đồng trở lên (trừ ôtô dưới chín chỗ) mới được kê khai thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ. Những DN mới thành lập không đủ điều kiện buộc phải kê khai thuế theo phương pháp trực tiếp. Điều khiến DN bức xúc là thông tư đến tay DN quá chậm, trong khi cơ quan thuế lại hồi tố cho khoảng thời gian trước đó.

Cụ thể, thông tư 219 ban hành ngày 31-12-2013, có hiệu lực từ 1-1-2014 nhưng đến ngày 17-2-2014 mới công bố trên trang web của Tổng cục Thuế và đầu tháng 3 các DN mới được thông báo. Chị Trần Thị Thu Thảo, kế toán một DN tại Q.Gò Vấp, cho rằng điều bức xúc là từ đầu năm đến thời điểm thông tư được công bố, Cục Thuế lại có công văn hướng dẫn các DN mới thành lập nộp mẫu đăng ký thuế GTGT và công văn cam kết mua tài sản cố định để được kê khai thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ, nhưng không nói rõ tài sản cố định phải từ 1 tỉ đồng trở lên và thời hạn có tài sản cố định là khi nào.

Theo chị Thảo, DN đã in và sử dụng hóa đơn rồi, mua hàng cũng đã kê khai thuế, nếu buộc DN phải thu hồi các hóa đơn GTGT là yêu cầu quá khó vì hàng giao rồi, tiền đã thanh toán, hóa đơn đã giao khách hàng, khách hàng đã kê khai thuế thì làm sao thu hồi? Chưa hết, DN mua hàng cũng đã bán hàng rồi, giá vốn đã được kê khai, giờ trả lại cho DN thì hóa đơn đâu để họ tính giá vốn nên các DN mua hàng không đồng ý trả lại hóa đơn. “Tôi đã liên hệ với cơ quan thuế nhưng được trả lời là chỉ thừa lệnh từ cấp trên. Tôi rất bế tắc” - chị Thảo nói.

Cơ quan thuế địa phương cũng khổ!

Ông Trần Văn Đức, chi cục trưởng Chi cục Thuế Bình Thạnh, cho biết trong tuần này, cơ quan này phải mời 386 DN mới thành lập từ đầu năm 2014 lên để điều chỉnh phương pháp tính thuế GTGT. Tình hình sẽ rất căng thẳng vì ngay từ đầu tháng 3 sau khi cơ quan thuế phổ biến quy định này, nhiều DN đã phản ứng rất mạnh, thậm chí tranh cãi quyết liệt vì thông tư được phổ biến quá chậm. “Nhiều ngành nghề, đặc biệt lĩnh vực thương mại, dịch vụ, văn phòng luật sư... do đặc thù tài sản cố định rất ít, nay yêu cầu tài sản cố định đến 1 tỉ đồng thì DN rất khó đáp ứng, đặc biệt những địa bàn phần lớn là DN nhỏ và vừa như tại Bình Thạnh” - ông Đức nói.

Lãnh đạo Chi cục Thuế quận 5 cũng thừa nhận việc thu hồi các hóa đơn đã phát hành rất phức tạp, đặc biệt với những hóa đơn đã xuất cho các cá nhân vì nhiều người tiêu dùng không có thói quen lưu giữ hóa đơn. “Trước mắt cơ quan thuế đang rà soát toàn bộ những DN phát sinh từ ngày 1-1 và yêu cầu DN mang hóa đơn lên để xem số lượng hóa đơn đã xuất thế nào. Tuy nhiên, tinh thần chung là vận động, giải thích cho DN vì xảy ra việc này có nguyên nhân từ cơ chế chính sách ban hành chậm chứ không phải do DN làm sai” - vị lãnh đạo này nói.

Cũng theo các chi cục thuế, việc quản lý chặt các DN để tránh việc thành lập DN nhằm mục đích mua bán hóa đơn là đúng, nhưng cũng cần bước quá độ thay vì đột ngột sẽ ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của những DN làm ăn chân chính, gây bức xúc cho DN. Trước bức xúc của DN, trong cuộc họp với Cục Thuế mới đây, nhiều chi cục thuế đã xin hướng dẫn cách xử lý với trường hợp DN không thể thu hồi được hóa đơn đã xuất trước đây. Cục Thuế TP.HCM cho biết sẽ báo cáo lên Tổng cục Thuế và Bộ Tài chính.