Luật sư Vũ Văn Hiền (1911-1963)

Luật sư Vũ Văn Hiền (1911-1963), người được được biết đến với tư cách là một nhà báo, chính khách, chuyên gia về luật và tài chính Việt Nam. Ông đồng sáng lập báo Thanh nghị với Luật sư Vũ Đình Hòe, Luật sư Phan Anh dưới thời Pháp thuộc, và là Bộ trưởng Bộ Tài chính trong Chính phủ Trần Trọng Kim. Ông tốt nghiệp Tiến sĩ Luật khoa Đại học Paris năm 1939. Ông từng tham gia phái đoàn Việt Nam đàm phán với Pháp tại Hội nghị Đà Lạt để chuẩn bị cho một hội nghị ở Pháp, với vai trò Tổng thư ký.

Cũng giống như những trí thức có tên tuổi khác cùng thời kỳ của Việt Nam như: Võ Nguyên Giáp, Tạ Quang Bửu, Trần Đại Nghĩa, Hoàng Minh Giám, Nguyễn Văn Huyên, Tôn Thất Tùng, Hồ Đắc Di… thế hệ vàng của luật sư Việt Nam có một đặc điểm chung nổi bất đó là đều chịu ảnh hưởng của nền giáo dục và văn hóa Pháp khi được học tập tại những trường Đại học danh tiếng của Pháp (tại Việt Nam là Viện Đại học Đông Dương). Nền giáo dục và văn hóa Pháp, bên cạnh mục tiêu thực dân là cả một nền văn minh. Chính nền văn minh ấy kích thích tinh thần dân tộc của họ vì họ nhận ra giá trị của nền văn hóa Pháp lại phục vụ cho chính sự nghiệp giải phóng dân tộc. Tư tưởng tự do, bình đẳng, bác ái rất thu hút. Chính thực dân Pháp cũng phải thừa nhận: “Con đường đi sang nước Pháp là con đường chống lại nước Pháp”.

Tuy chịu ảnh hưởng của nền giáo dục và văn hóa Pháp nhưng thế hệ luật sư này cũng được tiếp nhận nền Quốc học một cách căn bản trên lĩnh vực kiến thức và đạo lý, dạy học và dạy làm người. Vì vậy, họ đều là đều những trí thức có kiến thức uyên bác trên nhiều lĩnh vực, thông thạo cả cựu học và tân học.

Hai tố chất ấy lại được tồn tại trong một môi trường thúc giục của tinh thần yêu nước, tinh thần giải phóng dân tộc. Nó rơi vào thời điểm lịch sử là cuộc vận động giải phóng dân tộc Việt Nam dưới ngọn cờ của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Những luật sư Việt Nam này đã tham gia vào trào lưu pháttriển của đất nước, trở thành những chiến sĩ giải phóng dân tộc, nòng cốt của cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ. Với tài năng và tâm huyết của mình, họ đã có những đóng góp lớn lao cho sự nghiệp giải phóng dân tộc và xây dựng đất nước, được lịch sử ghi nhận, qua đó làm rạng danh cho giới luật sư Việt Nam.

Về thân thế, sự nghiệp cũng như quá trình hoạt động chi tiết của những luật sư trên đây, Văn phòng Luật sư Trương Anh Tú đã có dịp giới thiệu tới đông đảo bạn đọc qua cuốn “Trăm năm nghề luật và những luật sư nổi tiếng”. Cuốn sách được xuất bản vào tháng 8/2011, đã được đông đảo bạn đọc hưởng ứng, đón nhận và có những phản hồi rất tích cực.

Trong khuôn khổ bài viết này, chúng tôi chỉ xin điểm qua những thành tích nổi bật của những vị luật sư tiền bối này.