Quyền khởi kiện đối với các hành vi vi phạm pháp luật quốc tế trong vùng biển Việt Nam

            Tham dự cuộc họp có Luật sư Lê Thúc Anh - Bí thư Đảng đoàn, Ủy viên Ban Chỉ đạo cải cách tư pháp trung ương, Chủ tịch LĐLSVN; Luật sư Nguyễn Văn Thảo - Phó Chủ tịch Thường trực LĐLSVN; TS. Luật sư Đỗ Ngọc Thịnh - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký LĐLSVN; Ths. Luật sư Trương Trọng Nghĩa - Phó Chủ tịch LĐLSVN; Ths. Luật sư Nguyễn Minh Tâm - Ủy viên Ban Thường vụ, Phó Tổng thư ký LĐLSVN; Luật sư Nguyễn Văn Chiến - Phó Tổng thư ký LĐLSVN, Chủ nhiệm Đoàn luật sư TP. Hà Nội, cùng các Ủy viên Ban Thường vụ, các luật sư trong Ban Nghiên cứu pháp lý về Biển Đông (LĐLSVN) và đại diện lãnh đạo các Ủy ban, Trung tâm, đơn vị thuộc LĐLSVN. Tham dự phiên họp còn có đại diện các cơ quan thông tấn, báo chí ở trung ương và địa phương.
          Tại cuộc họp, các luật sư đã tập trung phát biểu, thảo luận đánh giá tình hình đang diễn ra tại vùng đặc quyền và thềm lục địa của Việt Nam kể từ khi Trung Quốc đưa trái phép giàn khoan HD-981 cùng các tàu hộ tống vào vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam ngày 2/5 vừa qua và những diễn biến mới nhất sau một chuỗi các hành động khiêu khích của Trung Quốc; đồng thời phân tích, đưa ra các giải pháp đấu tranh dưới góc độ pháp lý đối với những việc làm sai trái của phía Trung Quốc, và hoàn thiện bản Tuyên bố của LĐLSVN phản đối hành vi của Trung Quốc xâm phạm chủ quyền và quyền chủ quyền Việt Nam ở Biển Đông.

         Được biết, ngay sau khi biết tin phía Trung Quốc hạ đặt giàn khoan nước sâu Haiyang Shiyou 981 (HD-981) tại vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam vào ngày 02/5/2014, LĐLSVN đã theo dõi chặt chẽ tình hình và những gì diễn ra tại biển Đông. Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Luật sư Lê Thúc Anh - Bí thư Đảng đoàn, Ủy viên Ban Chỉ đạo cải cách tư pháp Trung ương, Chủ tịch LĐLSVN - Ban nghiên cứu pháp lý về Biển Đông của LĐLSVN cùng một số luật sư chuyên gia Luật biển đã bắt tay vào xây dựng dự thảo Tuyên bố của LĐLSVN phản đối hành vi của Trung Quốc xâm phạm chủ quyền và quyền chủ quyền của Việt Nam ở Biển Đông. Sau một thời gian chuẩn bị kỹ lưỡng, trên cơ sở những quy định của Công ước Luật biển 1982 và các văn bản pháp lý có liên quan, đồng thời có tham khảo về các phản ứng và tuyên bố của Chính phủ Việt Nam, các tổ chức, cá nhân trong nước và quốc tế về sự việc Trung Quốc xâm phạm chủ quyền và quyền chủ quyền của Việt Nam ở Biển Đông, nhóm nghiên cứu đã dự thảo Bản Tuyên bố của LĐLSVN phản đối hành vi vi phạm của Trung Quốc. Bên cạnh đó, Lãnh đạo LĐLSVN, Ban Nghiên cứu pháp lý về biển Đông và các luật sư cũng tiếp tục chuẩn bị các căn cứ pháp lý về hành vi vi phạm của Trung Quốc và cơ sở pháp lý để Việt Nam bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, biển đảo của đất nước.
          Cuộc họp đã thống nhất một số vấn đề về chủ trương, biện pháp đấu tranh bảo vệ chủ quyền đất nước trong đợt này với sự tham gia của giới luật sư, đồng thời hoàn thiện và ra Tuyên bố phản đối hành vi xâm phạm chủ quyền và quyền chủ quyền của Trung Quốc đang diễn ra đối với Việt Nam tại Biển Đông. Bản Tuyên bố nêu rõ, hành vi vi phạm chủ quyền và quyền chủ quyền của Trung Quốc lần này mang tính hệ thống; việc Trung Quốc đặt giàn khoan HD-981 mới đây một lần nữa xâm phạm chủ quyền lãnh thổ, các quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam tại Biển Đông, vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc cơ bản của công pháp quốc tế và các quy định của Công ước Luật biển Quốc tế năm 1982, đơn phương phủ nhận cam kết của chính Trung Quốc được thỏa thuận ghi nhận tại Tuyên bố về ứng xử của các bên về Biển Đông (DOC) với các nước ASEAN, vi phạm các thỏa thuận cấp cao giữa Việt Nam và Trung Quốc. Những hành vi nêu trên của Trung Quốc không chỉ đe dọa hòa bình và an ninh tại khu vực Biển Đông, mà còn cùng với các yêu sách vô căn cứ về “đường 9 đoạn” và những hành vi xâm chiếm ở Biển Đông của Trung Quốc đã và đang gây nguy hại tới an ninh, an toàn hàng hải của cộng đồng quốc tế ở khu vực Đông Nam Á và Châu Á - Thái Bình Dương.  

          Thay mặt giới luật sư Việt Nam, LĐLSVN ra tuyên bố cực lực phản đối Chính phủ Trung Quốc về hành vi xâm phạm chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam tại quần đảo Hoàng Sa, quần đảo Trường Sa, xâm phạm quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam tại vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam. LĐLSVN yêu cầu Chính phủ Trung Quốc chấm dứt ngay các hành vi xâm phạm chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam tại các quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa; chấm dứt các hành vi xâm phạm quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam tại vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam; chấm dứt hoạt động và rút ngay giàn khoan HD-981, rút hết các tàu công vụ và quân sự đang hộ tống giàn khoan HD-981 ra khỏi vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam và không lặp lại hành động tương tự trong tương lai.    
          Bản Tuyên bố khẳng định, LĐLSVN và giới luật sư Việt Nam sẵn sàng đóng góp với Chính phủ về những cơ sở pháp lý và trong các hành động pháp lý để bảo vệ chủ quyền và quyền chủ quyền của Việt Nam ở Biển Đông. Bên cạnh đó, LĐLSVN đồng thời "kêu gọi toàn thể giới luật sư quốc tế, giới học giả và nghiên cứu quốc tế về Biển Đông lên án hành vi vi phạm của Chính phủ Trung Quốc; kêu gọi nhân dân Trung Quốc, giới luật sư Trung Quốc và nhân dân yêu chuộng hòa bình, công lý quốc tế trên toàn thế giới ủng hộ Việt Nam bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam, bảo vệ luật pháp và công lý quốc tế, giữ gìn hòa bình ổn định và tự do hàng hải ở khu vực Biển Đông và Châu Á - Thái Bình Dương".